Doorvalgevaar bij lichtstraten en -koepels – Risico’s en oplossingen

De dakranden van een gebouw zijn niet de enige plekken waar valgevaar aanwezig is. In dit artikel bespreken we een ander veelvoorkomend risico dat bij dakwerkzaamheden voorkomt namelijk: doorvalgevaar. Wat zijn de risico’s en oplossingen tegen doorvalgevaar bij lichtstraten en -koepels?

Het wegnemen van doorvalgevaar bij lichtstraten en -koepels

Voor veel mensen is de aanwezigheid van doorvalgevaar minder vanzelfsprekend dan het vallen van de dakrand. In veel landen, waaronder Nederland, worden lichtkoepels dan ook beschouwd als ‘gaten’ in het dak. Lichtkoepels worden vaak ten onrechte als veilig beschouwd. Het beoordelen van het draagvermogen van een lichtkoepel is namelijk erg lastig. Gebouweigenaren moeten daarom ervan uitgaan dat een lichtkoepel altijd onveilig is. Het is dan ook hun verantwoording de werknemers op het dak te beschermen.

Onderhoud van daklicht elementen

Architecten kiezen vaak voor het plaatsen van lichtstraten en -koepels om meer natuurlijk licht in de onderliggende ruimte te creëren.

Daklicht-elementen worden voortdurend blootgesteld aan verschillende weersomstandigheden. Vuiligheid of beschadigingen halen het doorschijnend doel weg en doet afbreuk aan de uitstraling van een gebouw. Een regelmatige wasbeurt is op z’n plaats. Om deze reden is het vaak gewenst om veilig toegang te hebben tot deze dakramen. Hoe kan de doorvalgevaar worden weggenomen?

Doorvalgevaar bij lichtstraten en -koepels kun je wegnemen met persoonlijke valbeveiliging, collectieve valbeveiliging of paneelroosters. Naast deze valbeveiliging kan ook een veiligheidsnet worden geplaatst. Het gebruik van veiligheidsnetten is echter niet bedoeld om de oorzaak van een val te voorkomen, maar eerder om de gevolgen van een val te verminderen. Het is dus geen preventieve oplossing en zeker geen voorkeursmethode.

Persoonlijke Valbeveiliging

Reiniging of vervanging van daklichtelementen kunnen ook veilig worden uitgevoerd als werknemers verankerd zijn. Afhankelijk van de situatie kan dit bijvoorbeeld een horizontaal leeflijnsysteem of een railsysteem zijn. In dit geval draagt de werknemer een veiligheidsharnas met daaraan een vanglijn die is gekoppeld aan het leeflijn- of railtraject.

Een valbeveiligingstraject biedt een bescherming voor werkzaamheden langs een hele serie lichtkoepels.

De horizontale leeflijn op de onderstaande foto dient als ankerpunt voor werk langs de dakrand (aan de rechterkant) en voor werk aan de lichtkoepels (aan de linkerkant).

Wat is nu de beste oplossing tegen doorvalgevaar?

Daken van magazijnen, fabrieken en vergelijkbare gebouwen kennen vaak een groot aantal valgevaren. Hier is het raadzaam om te zoeken naar een veelomvattende oplossing die alle valgevaren op het dak aanpakt. Enkele mogelijke oplossingen zijn:

Collectieve valbeveiliging: Het plaatsen van collectieve valbeveiliging is de meest effectieve oplossing. Hiermee creëert men veilige looppaden zodat werknemers veilig langs de lichtkoepels kunnen begeven. Deze kunnen afzonderlijk worden afgebakend met een speciaal type hekwerk genaamd Kee Dome®. Als de dakbetreding in de vorm van een lichtkoepel is, kan een Kee Dome® met zelfsluitende toegangspoort een veilige oplossing bieden.

Roosters: Bij verzonken- en lage dakramen kan er worden gekozen voor roosters. De Kee Cover® is een roosterpanelen dat het mogelijk maakt over het dakraam te lopen zonder dat de werknemer het breekt. Het tussenliggende rooster beschermd dus zowel de werknemer als het element. Dankzij de mazen van het rooster gaat er  licht verloren.

Horizontaal leeflijn- of Railtraject: Als toegang tot de lichtkoepels zelf vereist is, dan is een horizontale leeflijn of rail een effectieve manier om meerdere valgevaren te vermijden, mits het traject goed gepland is. Gebruikers moeten in staat zijn om zich in een veilige zone aan dit systeem koppelen. Het gebruik van een dergelijk systeem vereist ook voldoende training.

Het is relatief eenvoudig om een zulke trajecten op een dak te installeren. Bovendien is het leeflijn of railtraject niet zichtbaar vanaf de onderliggende ruimte.

In conclusie hangt de beste oplossing tegen doorvalgevaar af van de specifieke situatie. Voor daken van magazijnen, fabrieken en vergelijkbare gebouwen, waar meerdere valgevaren aanwezig zijn, is het raadzaam om te kiezen voor een alomvattende benadering die alle valgevaren op het dak aanpakt. Om de veiligheid van werknemers te waarborgen en valgevaren rondom lichtkoepels adequaat aan te pakken, kunt u gebruikmaken van methoden zoals collectieve valbeveiliging, roosters of een valbeveiligingstraject.