Valgevaar voorkomen bij het verwijderen van asbest daken

De Nederlandse overheid zal in 2016 weer druk zetten achter het verwijderen van asbest daken, met een nieuwe subsidieregeling voor particulieren, bedrijven, non-profit organisaties en overheden. Het streven is om in 2024 van alle asbest daken verlost te zijn, 30 jaar na het verbod op het gebruik van asbest in de bouw.

Per 1 januari is er nieuwe subsidieregeling voor het verwijderen van asbest daken van kracht, waarvoor het subsidieplafond van 2016 is vastgesteld op 10 miljoen euro. Staatssecretaris Dijksma heeft in totaal 90 miljoen euro uitgetrokken voor de nieuwe regeling, die vervalt op 1 januari 2020. De subsidie geldt voor saneringen met een oppervlakte van meer dan 35 m2, bedraagt €4,50 per m² verwijderd asbestdak en heeft een plafond van €25.000 per adres.

De nieuwe subsidie is bedoeld om het saneren van asbest daken te versnellen, met oog op de 120 miljoen vierkante meter aan asbest die nog op de Nederlandse daken ligt. Er ligt voorlopig dus genoeg werk voor de Nederlandse asbestsanering.

Valgevaar bij het verwijderen van asbest daken
Beschermende kleding is natuurlijk een absolute noodzaak bij het saneren van asbest daken. Echter, het verplicht dragen van een beschermend pak plus zuurstoffles, masker en oogbescherming bemoeilijkt het werk aanzienlijk, en vergroot de kans op een misstap.

Daarnaast zijn asbestdaken een zeer onveilige ondergrond – totaal niet geschikt om op te lopen. Bij het verwijderen van asbest daken is er dus sprake van dubbel valgevaar. Men dient niet alleen rekening te houden met het risico om van het dak te vallen, maar ook met het risico om door het dak te vallen. Valongelukken met asbest daken komen bijna wekelijks voor.

Valbeveiliging is moeilijk
Het gebruik van valbeveiliging is in Nederland verplicht bij werkzaamheden vanaf 2,5 meter. Bij het verwijderen van asbest daken brengt dit echter nogal wat moeilijkheden met zich mee – men kan zich natuurlijk niet verankeren aan het dak dat men aan het vervangen is.

Bovendien zitten ruim driekwart van de asbest daken op loodsen en stallen van boerenbedrijven. Op dit soort plekken is vrijwel nooit permanente valbeveiliging aanwezig.

Dat betekent dat voor het verwijderen van asbest daken meestal een hoogwerker of een verreiker gebruikt wordt – vaak een exemplaar waarbij de werkbak is uitgerust met een klep die naar beneden kan. Deze oplossing is makkelijker schoon te maken na afloop van de werkzaamheden, goedkoper dan een steiger én kan gebruikt worden als lift voor de dakpanelen.

En dat is waar het geruzie met de wet begint: volgens de arbeidsomstandighedenwet is het verboden om uit het bakje van de hoogwerker te stappen. Het gevolg is een onwerkbare situatie: men kan natuurlijk geen asbest dak verwijderen zonder de hoogwerker te verlaten.

Er is binnen de asbestsanering dan ook een grote behoefte aan een werkbare oplossing, die gebruikers binnen de kaders van de wet kan beveiligen tegen valongelukken.

Valbeveiliging bij asbestsanering
Toch bestaat er inmiddels een praktische oplossing die gebruikers beveiligt bij het saneren van asbest daken. Met deze oplossing verankeren gebruikers hun vanglijn aan het daarvoor bedoelde verankeringspunt in de werkbak van de hoogwerker. De vanglijn heeft een vaste lengte, en het andere uiteinde van de vanglijn is bevestigd op de rug van het harnas dat de gebruiker draagt. Op deze manier kan ook een val door het asbestdak worden gestopt.

Zo kan een gebruiker toch veilig het dak betreden. Hierbij is het belangrijk dat de hoogwerker altijd zo dicht mogelijk bij de werkplek geplaatst wordt, zodat de loopafstand op het dak altijd minimaal is. De lengte van de vanglijn voorkomt dat gebruikers te ver in de gevarenzone komen.

Risico-Inventarisatie & Evaluatie (RI&E)
Bij de implementatie van deze oplossing is het belangrijk dat alle voorzorgsmaatregelen nauwkeurig worden vastgelegd in de risico-inventarisatie en –evaluatie. Een aanbieder van valbeveiliging kan u helpen om de keuze voor een dergelijke oplossing schriftelijk te verklaren, rekening houdend met de geldende wettelijke bepalingen.

Foto in de header: met dank aan artikel SZW “asbest saneren, voorkom valgevaar”

Lees ook:
Inspectie SZW: Asbest saneren, voorkom valgevaar
Werken met PBM: niet cool, wel nodig
Welk valbeveiligingsharnas heb ik nodig?