Bepaal het juiste veiligheidsmiddel conform de arbeidshygiënische strategie
De Nederlandse wetgeving, waaronder de Arbeidsomstandighedenwet, verplicht werkgevers om te voorzien in een veilige en gezonde werkomgeving voor werknemers. Welke risico’s er spelen op de betreffende werklocatie moet blijken uit de Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E).
De Arbeidsomstandighedenwet, ook wel de Arbowet, omschrijft duidelijke stappen welke gevolgd moeten worden bij het nemen van veiligheidsmaatregelen. Hierbij wordt verlangd dat het probleem (het risico) allereerst bij de bron moet worden aangepakt. Dit stappenplan wordt de arbeidshygiënische strategie genoemd.
Welke veiligheidsmiddelen of maatregelen moeten worden getrokken is in een hiërarchische volgorde opgenomen in de arbeidshygiënische strategie. Deze volgorde is wettelijk bepaald en werkgevers zijn dan ook verplicht deze te volgen en voor het hoogst haalbare veiligheidsniveau te kiezen. Alleen als er een goede reden is, bijv. een technische of economische reden, mag er gekozen worden voor lager niveau.
De arbeidshygiënische strategie uitgelegd
Per werkuitvoering moet er opnieuw gekeken worden naar de arbeidshygiënische strategie. Welk veiligheidsmiddel (niveau van de strategie) is toepasbaar en haalbaar?
De arbeidshygiënische strategie is opgedeeld in een viertal niveaus. Wij leggen ze aan u uit:
Bij de keuze voor niveau 1 moet er gekeken worden naar de bron van het risico. In ons vakgebied zou dit het risico van valgevaar zijn. De werkgever moet kijken of het risico in zijn totaal kan worden weggenomen door, bijvoorbeeld, de werkzaamheden te verplaatsen naar een locatie waar dit gevaar niet bestaat. Bij werkzaamheden op een dak moet er dan gekeken worden of het uit te voeren werk niet op een lager niveau of de begane grond gedaan kan worden.
Als er op het dak aan een technische installatie gewerkt moet worden kan het zijn dat dit niet mogelijk is om op een lager niveau uit te voeren. Het aanpakken van de bron is dus geen optie. Het beschermingsniveau waar dan naar gekeken moet worden is het voorzien in een collectief beschermingsgebied, bijvoorbeeld het afschermen van het valgevaar door middel van de plaatsing van een (tijdelijk) hekwerk.
Als collectief afschermen van het risico niet mogelijk is mag er gekeken worden naar het treffen van maatregelen op individueel niveau. Dit betekend dat er voor oplossing gekozen wordt waarbij discipline van de werknemer (de uitvoerder van het werk) vereist is. Ook goede controle en instructies zijn gewenst. Het kan bijvoorbeeld zijn dat er een permanente veiligheidsvoorziening, in de vorm van losse ankerpunten of een leeflijnsysteem, op het dak aanwezig is. Deze voorziening gebruikt men in combinatie met verschillende Persoonlijke Beschermingsmiddelen (PBM) zoals een veiligheidsharnas en een veiligheidslijn.
Pas als alle bovenstaande niveaus niet van toepassing of niet mogelijk zijn, mag er gekeken worden naar een persoonlijke maatregel in de vorm van een oplossing bestaande uit enkel Persoonlijke Beschermingsmiddelen (PBM). Een oplossing van enkel PBM voor werken op hoogte wordt ook wel een mobiele valbeveiligingsoplossing genoemd. Hieronder valt het gebruik van een valgordel of harnas in combinatie met een veiligheidslijn of automatisch valstopapparaat en een tijdelijk ankerpunt. Wanneer er gebruik gaat worden gemaakt van dit type veiligheidsmaatregelen zijn instructies, in de vorm van training, en een goede controle vereist! Logischerwijs loopt iemand die zonder enige vorm van kennis de hoogte in gestuurd wordt een verhoogd risico op een ongeval.
