Valbeveiliging op een plat dak: valbeveiligingssysteem of gebiedsbegrenzing?

Dat werken op hoogte risico’s met zich meebrengt staat buiten kijf, alsmede de verplichting om die risico’s te vermijden middels het installeren van valbeveiliging. Wat echter niet altijd bekend is en waar soms nogal verwarring over bestaat is in welke situatie een gebiedsbegrenzingssysteem moet worden toegepast en wanneer een valbeveiligingssysteem is toegestaan.

Gebiedsbegrenzing versus valbeveiligingssysteem

Allereerst een korte uitleg over het verschil van beide systemen: een valbeveiligingssysteem is zodanig ontworpen dat men mag en kan vallen als men hieraan is bevestigd. De krachten die vrijkomen bij een val, waaraan het lichaam van de gebruiker wordt blootgesteld, worden door het systeem grotendeels opgevangen en beperkt tot minder dan 6 kN.

Bij juist gebruik van een gebiedsbegrenzingssysteem wordt het bereik van de gebruiker beperkt tot een gebied waar valrisico is uitgesloten. In principe wordt in dit geval alleen gesproken van een bepaalde werkinstructie en niet van een systeem. Hieronder gaan we daar dieper op in.

Welk systeem te gebruiken volgens de wet?

Bij werkzaamheden op 2,5 meter of hoger spreekt men in Nederland van werken op hoogte. In een RI&E dienen de risico’s hiervan meegenomen te zijn. In Arbo-besluit 3.16 staat volgens welke arbeidshygiënische strategie de juiste keuze gemaakt moet worden in het voorkomen van die risico’s. Als laatste maatregel in die strategie mag er gekozen worden voor individuele valbeveiliging, mits onderbouwd waarom een collectieve voorziening niet toepasbaar is in de situatie.

Er zijn zeer veel situaties waarbij gekozen wordt voor persoonlijke valbeveiliging met gebruik van veiligheidslijnen. Er dient echter altijd als eerste gekeken te worden of een eventuele val voorkomen kan worden in plaats van de gevolgen van een val te minimaliseren. Een aanhaakvoorziening boven het hoofd, waarbij de valhoogte minimaal is, of een gebiedsbegrenzingssysteem heeft bijvoorbeeld altijd de voorkeur boven een valbeveiligingssysteem met een aanhaakpunt op heuphoogte of op voethoogte.

Platte daken

Bovengenoemde staat omschreven in de algemene Arbowet en geldt voor alle typen werkzaamheden en branches.

Diverse branches hebben meer invulling gegeven aan deze wet omtrent veilig werken op hoogte. Deze staan omschreven in de voor die specifieke branche geldende Arbo-catalogus. Zo hanteren dakdekkers de Arbocatalogus ‘Platte daken.’

Hierin staat vermeld dat vallen van een plat dak geen optie is en voorkomen dient te worden door gebiedsbegrenzing toe te passen.

Dit betekent dat een valbeveiligingssysteem niet mag worden gehanteerd als een gebiedsbegrenzingssysteem redelijkerwijs kan worden toegepast.

Hoewel de dakdekkersbranche de enige branche is die duidelijke invulling geeft aan persoonlijke valbeveiliging op platte daken en hoe deze te gebruiken, maken andere partijen, zoals installatiebedrijven die inspecties verrichten op het dak, dankbaar gebruik van aangebrachte aanhaakvoorzieningen. Ook zij dienen deze systemen echter te gebruiken als gebiedsbegrenzingssysteem.

Ongeacht of valbeveiliging op een dak gebruikt dient te worden als een gebiedsbegrenzingssysteem, dient deze wel berekend en ontworpen te zijn als een valbeveiligingssysteem. De ankerpunten en het leeflijnsysteem dienen altijd te voldoen aan NEN795 standaard.

Soms laat de situatie het niet toe dat een val kan en mag plaatsvinden, terwijl de gebruiker is bevestigd aan het valbeveiligingssysteem. Bijvoorbeeld als de hoogte van het dak lager is dan de benodigde valhoogte. In dat geval is het niet toegestaan om een valbeveiligingssysteem te gebruiken! Hier dient zorgvuldig mee omgegaan te worden. Bovendien is het uitermate belangrijk dat de gebruiker op de hoogte is dat het systeem uitsluitend gebruikt mag worden als een gebiedsbegrenzingssysteem.

Specialist in valbeveiliging

AllRisk verzorgt het volledige traject omtrent het monteren van valbeveiliging. Van advies en installatie en van onderhoud tot reparaties. Hierbij wordt altijd rekening gehouden met de meest recente normen en wetgeving.

Wilt u meer informatie over valbeveiligingssystemen, gebiedsbegrenzingssystemen of valbeveiliging in het algemeen?
Neem dan contact op met één van onze experts!