Subsidie voor Groendak? Vergeet de valbeveiliging niet!
Groene daken (groendaken) schieten in Nederland als paddenstoelen uit de grond, niet in de laatste plaats vanwege de vele subsidies die u voor het aanleggen van een groendak kunt krijgen.
In dit blogbericht kijken we naar de voordelen van groendaken, leggen we uit welke 2 verschillende soorten subsidies u kunt aanvragen in Nederland, blikken we vooruit naar de toekomst en vertellen we waarom pandeigenaren voor de aanleg van het groendak al rekening moeten houden met valbeveiliging.
Wat is een groendak?
Een kwalitatief groendak bestaat uit een wortelwerende laag, drainage, een voedingsbodem (substraatlaag) en vegetatie. Er zijn over het algemeen twee soorten groendaken te onderscheiden:
- Extensieve groendaken: dunnere substraatlaag, onderhoudsarme (lage) begroeiing (sedumplanten), niet bedoeld om te belopen (afgezien van inspectie & onderhoud).
- Intensieve groendaken: dikkere substraatlaag, tuinbegroeiing, beloopbaar.
Kortom: intensieve groendaken zijn te vergelijken met gewone tuinen, maar dan op het dak. Net als gewone tuinen hebben ze dus ook regelmatig onderhoud nodig. Extensieve groendaken zijn onderhoudsarm, maar zeker niet onderhoudsvrij.
Wat zijn de voordelen van een groendak?
1. Levensduur van de dakbedekking
Nieuwe bitumen-, PVC- of EPDM-daken gaan aanzienlijk langer mee als deze worden bedekt met een laag groen.
2. Biodiversiteit
Een intensief groendak kan bijdragen aan de biodiversiteit van vogels en insecten, afhankelijk van de ligging en andere omgevingsfactoren.
3. Luchtkwaliteit
Planten nemen Co2 op en produceren zuurstof; groendaken kunnen dus een rol spelen bij het verbeteren van de luchtkwaliteit.
4. Minder zomerhitte
Omdat water langer vastgehouden wordt, heeft een groendak een warmte-regulerende werking, waardoor er s ’zomers minder energie nodig is voor airconditioning.
5. Waterafvoer
De voornaamste reden dat veel gemeenten groendaken subsidiëren, is dat groene daken het riool ontlasten door het opvangen en vertraagd afvoeren van regenwater.
Welke groendak subsidies zijn er?
Er zijn twee soorten subsidies te onderscheiden: subsidies van gemeenten en fiscale regelingen vanuit de rijksoverheid. Eerstgenoemde zijn veelal voor particulieren, verhuurders en bedrijven; de fiscale regelingen zijn uitsluitend bedoeld voor ondernemers (ongeacht rechtsvorm).
Subsidies van gemeentes
Gemeenten mogen zelf bepalen of ze subsidie willen verstrekken voor de aanleg van een groendak, wat het budget hiervoor is en wat de voorwaarden zijn. De behoefte aan groen is natuurlijk het grootste in een urbane omgeving. Steeds meer steden kennen daarom een subsidieregeling voor groendaken.
De hoogte van de subsidie is meestal afhankelijk van de oppervlakte: meestal betreft het een bedrag tussen de €15 en €30 per vierkante meter tot een bepaald maximum. Vaak moet een groendak ook een bepaalde oppervlakte hebben om voor subsidie in aanmerking te komen.
Overzicht gemeentelijke subsidies voor groendaken in de 4 grootste steden
Een belangrijke reden voor een gemeente om subsidie te verstrekken voor groendaken is het voorkomen van wateroverlast bij hoosbuien. Veel gemeenten stellen dan ook eisen aan het waterbergend vermogen van het groendak.
Een overzicht van de subsidieregelingen in de vier grootste steden van Nederland:
Met 220.000 vierkante meter aan groendaken is Rotterdam koploper van Nederland, hoewel de hoogte van de subsidie in de komende jaren wordt afgebouwd.
a) Minimale oppervlakte: 10 m2
b) Maximum subsidie: 50% van de kosten (alleen voor sociale verhuurders en bedrijven).
c) Minimum waterbergend vermogen: 25 liter per m2.
d) Voorwaarden: http://www.rotterdam.nl/groenedaken
Per 1 februari 2016 verstrekt Amsterdam subsidie voor de aanleg van groendaken. Op de site van de gemeente zijn alle groene daken in kaart gebracht.
a) Minimale oppervlakte: 30 m2.
b) Hoogte subsidie: 50% van subsidiabele kosten
c) Maximum subsidie: max. €30 per m2 (€50 per m2 voor een waterbergend vermogen >30 liter per m2 of met planten die niet grondgebonden zijn), of €100.000.
d) Minimum waterbergend vermogen: 20 liter per m2.
e) Voorwaarden: https://www.amsterdam.nl/toerisme-vrije-tijd/groen-amsterdam/groene_daken/
Vanaf 1 oktober 2016 is het ook in Den Haag mogelijk om subsidie te krijgen voor een groendak. De subsidie kan gecombineerd worden met subsidie voor dak en/of vloerisolatie.
a) Minimale oppervlakte: 20 m2.
b) Hoogte subsidie: €25 m2
c) Maximum subsidie: 50% van de aanlegkosten, of €100.000.
d) Minimum waterbergend vermogen: 18 liter per m2.
Voorwaarden: http://www.denhaag.nl/home/bewoners/loket/subsidies/to/Subsidie-groene-daken-20162018.htm
Sinds 2011 verstrekt deze gemeente subsidie voor de aanleg van extensieve groendaken. Er zijn ook verschillende voorbeeldprojecten die u kunt bezoeken in Utrecht.
a) Minimale oppervlakte: €20 m2 (75 m2 voor een hele straat of wijk)
b) Hoogte subsidie: €30 per m2
c) Maximum subsidie: 50% van de totale kosten.
d) Minimum waterbergend vermogen: onbekend
e) Voorwaarden: www.utrecht.nl/subsidiegroenedaken/
MIA en VAMIL
Naast de gemeentelijke subsidies zijn er voor ondernemers in heel Nederland ook fiscale subsidies voor het aanleggen van groene daken. Een groendak staat namelijk op de lijst van energiezuinige en milieuvriendelijke technieken met een fiscaal voordeel (Energielijst en Milieulijst 2016) van de RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland).
Sterker nog, vegetatiedaken worden geclassificeerd in de categorie bedrijfsmiddelen die het meeste fiscale voordeel opleveren: 36% MIA én VAMIL. Om gebruik te maken van deze regelingen moet u de investering wel binnen 3 maanden melden bij de RVO.
MIA (Milieu-investeringsaftrek): Vegetatiedaken (bedrijfsmiddelcode F6420) komen in aanmerking voor de maximale investeringsaftrek van 36% (bovenop de gebruikelijke investeringsaftrek), bij een minimale investering van €2500. Ondernemers kunnen dus 36% van het investeringsbedrag in mindering brengen op uw fiscale winst of belastbaar inkomen.
Willekeurige afschrijving milieu-investeringen (VAMIL): Naast de Milieu-Investeringsaftrek kan 75% van de investering in een groendak op een willekeurig moment in één keer afgeschreven worden. Door de investering sneller te mogen afschrijven, vermindert u de fiscale winst en betaalt u op dat moment dus minder belasting. De overige 25% schrijft u wel regulier af.
De toekomst van groene daken
In Nederland zal het aantal gemeenten met subsidieregelingen zeker toenemen. Maar ook in het buitenland beginnen veel overheden de meerwaarde van groene daken in een stedelijke omgeving in te zien.
Onder druk van ambitieuze klimaatdoelen zullen bepaalde overheden naar verwachting zelfs overgaan tot het verplichten van groendaken op nieuwbouw. In sommige steden, zoals bijvoorbeeld Toronto of Kopenhagen, is het al jaren verplicht om nieuwe gebouwen te bedekken met groen (onder bepaalde voorwaarden, uiteraard).
Ook in de Nederlandse Tweede Kamer gaan er al stemmen op om verder te gaan dan alleen stimuleren. Op 1 juli publiceerden Kamerleden Leenders en Jacobi (PvdA) hun nota “Groen en water in de stad”, waarin zij aangeven een norm voor groene daken en gevels na te streven.
Waar moet u aan denken bij de aanleg van een groendak?
Voor de beslissing tot het aanleggen van een groendak is het natuurlijk belangrijk dat alle kosten goed in kaart gebracht worden. Het is verstandig om u hierbij te laten adviseren door een specialist die u meer kan vertellen over de aanleg, maar ook over het benodigde onderhoud aan een groendak.
Veel mensen zijn zich er niet van bewust hoe vaak er mensen op hun (groen)dak werkzaamheden moeten uitvoeren. Maar ook sedumplanten vragen een aantal keer per jaar om onderhoud, wat u kunt optellen bij de reguliere onderhoudswerkzaamheden die doorgaans op het dak plaatsvinden (denk bijvoorbeeld aan airconditioning, antennes, bliksemafleiders, beveiligingscamera’s, schoorstenen etc.).
Denk bij het onderhoud van daken met sedumplanten bijvoorbeeld aan:
- Het verwijderen van (overgewaaid) onkruid, inboet, dode bladeren etc.
- Het inspecteren en onderhouden van de beschermende randafwerking.
- Het controleren en onderhouden van de drainage en de waterafvoer.
- Het bemesten of aanvullen van de substraatlaag.
- Het bewateren van de planten bij aanhoudend droog en warm weer.
Bij het uitblijven van onderhoud loopt u een risico op verstoppingen in de waterafvoer, nog afgezien van verwildering en ongewenste mosgroei. Specifieke vragen over de aanleg of het onderhoud van groene daken, kunt u het beste stellen aan een specialist.
Veiligheid op groendaken
Vrijwel iedereen die ingehuurd wordt om een groendak aan te leggen of te onderhouden, weet dat hij (of zij) te allen tijde beschermd moet zijn tegen valongelukken. Bij een valhoogte van meer dan 2,5 meter is een valbeveiligingsvoorziening verplicht, tenzij er rondom het dak een borstwering aanwezig is die meer dan 1 meter boven het groendak uitsteekt.
Toch wordt er wel eens vergeten om budget te reserveren voor valbeveiliging. Dit leidt dan tot onaangename verassingen. Soms wordt er zelfs zonder valbeveiliging gewerkt, wat niet alleen gevaarlijk maar natuurlijk ook strafbaar is. De eigenaar van een gebouw heeft in Nederland immers een zorgplicht voor de veiligheid van de personen op zijn dak.
Valbeveiliging
Idealiter moet valbeveiliging voor de aanleg van het groendak geïnstalleerd worden. Achteraf zijn de mogelijkheden vaak beperkt en de kosten hoger.
Intensieve groendaken (lees: beloopbare daktuinen) zijn ook toegankelijk voor niet-werkende mensen en hebben daarom collectieve randbeveiliging nodig. In de praktijk betekent dit een gefixeerd hekwerk, of een losstaand hekwerk met ballast.
Voor extensieve groendaken met sedumplanten of andere onderhoudsarme begroeiing volstaat vaak een individuele voorziening zoals een leeflijn of losstaande ankers. Bij onderhoudswerk dragen gebruikers een harnas dat met een werklijn is verbonden met het betreffende een ankerpunt. Wat betreft onderhoud aan de vegetatie moet een individueel systeem worden gebruikt als gebiedsbegrenzing.
Naast hekwerken biedt AllRisk speciale oplossingen voor ankerpunten of leeflijnen op groendaken met een dikke voedingsbodem. Als u vragen heeft over valbeveiliging op groendaken, staat AllRisk u graag te woord.
1 reactie. Plaats een nieuwe
Zeer interessant en heel duurzaam! Volgens mij is zo’n initiatief een voorbeeld dat wij nog “groener” kunnen leven zelfs in de steden. Hopelijk zal Nederland straks als Toronto of Kopenhagen zijn met verplichte groene daken op nieuwe bouwen. Als ik genoeg tijd ervoor zal hebben op vakantie ga ik hetzelfde doen en dan zekerlijk ga ik nodige inventaris zoeken – drainage, substraatlaag etc 🙂