Veilig werken met mobiele ladders

Voorschriften en wetenswaardigheden

In één van onze voorgaande blogs hebben wij u het belang van valbeveiliging bij werken op hoogte uitgelegd (bijvoorbeeld bij het zelf uitvoeren van werkzaamheden op een dak). In dit blog gaan wij dieper in op een andere veel voorkomende oorzaak van valongelukken: werken met en op een (mobiele) ladder.

Een ladder of trap is één van de meest ingezette gereedschappen als het gaat om werkzaamheden in en rondom het (eigen) huis. Denk hierbij bijvoorbeeld aan ramen wassen, kozijnen schilderen, maar ook dakgoten legen of reinigen. Niets is zo makkelijk als even snel een ladder tegen de gevel te zetten en er op te klimmen. Maar is dit wel zo verstandig? En als u dit doet, wat is dan de veiligste manier om te werk te gaan?

Ongevallen met ladders

Jaarlijks gebeuren er tientallen ongelukken met ladders en trappen. Veelal met zware, en soms zelfs fatale verwondingen. In Nederland staat een val van hoogte al jarenlang bovenaan het lijstje van meest voorkomende arbeidsongevallen, om de werkdag wordt er een ernstig ongeval gemeld waarbij een ladder of trap betrokken is. Jaarlijks overlijden er gemiddeld 3 tot 4 werknemers aan de gevolgen van zo’n ongeval en houden gemiddeld 20 werknemers per jaar er blijvend letsel aan over.

En dit is pas het topje van de ijsberg, het aantal ongevallen met ladders en trappen in de privésfeer is nog vele malen hoger.

Wetgeving

Net als met het verplichten van het gebruik van tijdelijke/permanente valbeveiliging, is er voor particulieren geen speciale wetgeving omtrent het gebruik van ladders. Wel staat er, wederom in de Arbowet en het Arbobesluit, het een en ander beschreven voor werknemers en werkgevers:

De algemene Arbowet heeft als uitgangspunt dat een ladder niet is toegestaan als werkplek, wanneer een ander, veiliger arbeidsmiddel kan worden gebruikt (zoals een steiger of hoogwerker).

Mocht de beoogde werklocatie niet geschikt zijn voor bijvoorbeeld een (rol)steiger, dan kan door de werkgever besloten worden om een ladder in te zetten. Hierover wordt in Arbobesluit 7.23a meer over voorgeschreven.

U, als particuliere gebruiker, kunt hier uiteraard ook lering uit trekken. Wij vatten de meest belangrijkste aandachtspunten in onderstaande alinea’s voor u samen.

Het opstellen van een ladder

De meest essentiële handelingen van het werken op een ladder beginnen eigenlijk al bij het plaatsen van een ladder. Zorg ervoor dat je bij het opstellen van de ladder rekening houdt met een aantal cruciale  punten om er verzekerd van te zijn dat de ladder stevig en stabiel is opgesteld.

Belangrijk is om onder de andere de omgeving te controleren waar de ladder geplaatst wordt. Plaatst u de ladder bijvoorbeeld voor een deur of een raam? Zorg er dan voor dat deze vooraf geblokkeerd zijn, zodat zij niet onverwacht in botsing kunnen komen met de ladder.

Ook de ondergrond waarop de ladder komt te staan is van belang. Bij een gladde of niet vlakke ondergrond kan er voor gekozen worden om borging aan de onderzijde van de ladder aan te brengen, bijvoorbeeld met een ladderstopper.

Als bovenstaande voorbereidingen getroffen zijn, kunt u de ladder gaan opstellen. Plaats deze altijd in een hoek van 75 graden tegen het gewenste object, zoals een gevel. Een handige truc om te controleren of een ladder goed staat is door uw voeten tegen de poten van de ladder te zetten en met gestrekte armen recht vooruit een van de laddersporten vast te pakken. Lukt dat? Dan staat de ladder in een hoek van ca. 75 graden.

Een mobiele ladder als daktoegang of opstap naar hogere delen

Als permanente daktoegang niet aanwezig is, wordt vaak gekozen voor het gebruik van een mobiele ladder als opstap naar het dak. Dit is een veelvoorkomende methode, maar vergt wel enige kennis van de gebruiker. Naast het veilig opstellen van een mobiele ladder zijn er aanvullend nog een aantal aandachtspunten waar rekening mee gehouden dient te worden:

  • Wanneer een mobiele ladder gebruikt gaat worden als daktoegang, dient deze te allen tijde verankerd te worden door middel van een aanhaakbeugel of ladderborgingspunt.
  • Na het opstellen dient de ladder nog minimaal 1 meter uit te steken boven de dakrand: op deze manier kan gemakkelijk op- en afgestapt worden door de gebruiker.

Let wel: het gebruik van een ladder als daktoegang is nooit een ideale situatie en vergt concentratie en voorzichtigheid van de gebruiker bij het betreden (en verlaten) van het dak!

Werken op een ladder

Zoals in de Arbowet omschreven staat, is een (mobiele) ladder niet bedoeld als werkplek. Toch wordt een ladder nog vaak gebruikt als werkplek. Denk hierbij bijvoorbeeld aan glazenwassers en/of schilders. Zij werken vaak dagelijks op een verplaatsbare ladder. Zoals de Arbowet omschrijft, is het werken op een ladder niet verboden, maar is het niet gewenst. Wanneer een andere mogelijkheid (een veiliger arbeidsmiddel) voorhanden is, dient deze gebruikt te worden.

Als dan toch gekozen wordt om een ladder te gaan gebruiken als werkplek, bijvoorbeeld omdat er geen ruimte is voor steiger, wordt van de gebruiker verwacht dat deze zich houdt aan een aantal belangrijke “spelregels”:

  • De stahoogte van de gebruiker (de werkplek) is minder is 5 meter hoog;
  • De gebruiker heeft te allen tijde op 3 punten contact met de ladder (bijv. met beide voeten op en 1 hand aan de sporten van de ladder);
  • De gebruiker staat, per project, minder dan 2 uur op de ladder;
  • De reikwijdte van de gebruiker buiten de ladder is kleiner is dan 1 meter;
  • Indien er gereedschap gebruikt wordt is de krachtsuitoefening (duwen of trekken, bijv. bij boren) minder is dan 50 N.

Een alternatief arbeidsmiddel

Wanneer de mogelijkheid zich voordoet om een ander (lees: veiliger) arbeidsmiddel te gebruiken, wordt dit te allen tijde verplicht door de wetgever. In veel gevallen zal het gebruik van een mobiele rolsteiger mogelijk zijn als alternatief voor een verhoogde werkplek.

Rolsteigers zijn vrijwel overal te huur en kunnen vaak met minimale instructie worden geassembleerd. Er bestaan veel typen rolsteigers en deze zijn verkrijgbaar van verschillende merken met verscheidene afmetingen en/of gebruikersopties. Om erachter te komen welke (rol?)steiger bij uw werkzaamheden past, kunt u het beste om advies vragen aan de verhuurder.

Als een rolsteiger op de juiste manier wordt gemonteerd en gebruikt (conform de bijgeleverde handleiding) geniet dit altijd de voorkeur boven het gebruik van een ladder. Een werkplatform op een steiger biedt namelijk voldoende bewegingsvrijheid voor de gebruiker om zijn of haar werkzaamheden uit te voeren, terwijl deze omringd is door (geïntegreerde) randbeveiliging. De eventuele toevoeging van een schoprand of kantplank voorkomt ook het risico dat gereedschappen naar beneden vallen en een eventuele omstanders verwonden.

Download werkblad

Werken met een ladder of (rol)steiger? Download hier het GRATIS werkblad “werken met ladders en steigers” van AllRisk en voorkom onnodige ongevallen.

Download 3D objecten

Download de catalogus Mobiele Valbeveiliging:

In de catalogus Mobiele Valbeveiliging kunt u meer lezen over het gebruik van Persoonlijke Beschermingsmiddelen (PBM’s) en veilig werken op hoogte.

3 reacties. Reactie plaatsen

  • Wat een uitgebreid artikel over de veiligheid. Zelf ben ik werkzaam bij De Groot Schildersbedrijf en hier worden de veiligheidsregels streng nageleefd. Helaas komt het nog vaak voor dat personen de veiligheidsregels niet juist of helemaal niet toepassen waardoor er onnodige ongevallen plaatsvinden.

    Beantwoorden
  • Ik kan me voorstellen dat zo’n ladder een enorme uitkomst biedt. Een rolsteiger geeft je meer bewegingsvrijheid, wat de productiviteit ook ten goede komt. Ik denk dat veel mensen uit de bouw hiermee erg blij zullen zijn. https://www.richard-driessens.nl/binnenschilder-huisschilder-maastricht

    Beantwoorden
  • Vincent Rondwijk
    28 januari 2020 14:31

    Bedankt voor het delen van dit artikel over het veilig werken rondom het huis. Mijn buitenmuren moeten geschilderd worden en heb daar een steiger voor nodig. Ik ga kijken welke soorten er beschikbaar zijn die ik kan huren. Ik wil immers veilig te werk gaan!

    Beantwoorden

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Dit is een verplicht veld
Dit is een verplicht veld
Geef een geldig e-mailadres op.