Verschillende typen veiligheidslijnen

Veiligheidslijnen zijn er in verschillende vormen en maten. Zo heeft ieder soort veiligheidslijn zijn eigen doel. Het is dan ook zeer belangrijk om voorafgaand rekening te houden met het doel van de lijn: functioneren als valbeveiliging (het stoppen van een val) of als gebiedsbegrenzing (positioneren van de gebruiker).

Veiligheidslijnen voor valbeveiliging?

Dit type veiligheidslijn, ook wel vanglijn genoemd, wordt gebruikt in situaties waarbij er een verhoogd risico is op een val. Deze vanglijnen zijn zo uitgerust dat zij gemaakt zijn om een mogelijke val te stoppen. Dit zorgt ervoor dat de gebruiker niet in contact komt met de grond of andere lager gelegen objecten of niveaus. Dit type veiligheidslijnen worden standaard uitgerust met een persoonlijke valdemper. Deze zorgt ervoor dat de vrijgekomen krachten op het lichaam van de gebruiker geminimaliseerd worden. Dit kan serieus letsel voorkomen.

Veiligheidslijnen voor positionering

Veiligheidslijnen voor positionering, ook wel positioneringslijnen genoemd, worden gebruikt om te  voorkomen dat de gebruiker zich in een risicogebied kan bevinden door een grens te stellen aan de bewegingsruimte (gebiedsbegrenzing). Een voorbeeld van gebiedsbegrenzing: voorkomen dat een aangelijnde gebruiker in de buurt kan komen van de rand van het dak. Een vanglijn voor positionering mag logischerwijs dan ook nooit langer zijn dan de afstand tussen het ankerpunt en het potentiële valgevaar.

Voorbeeld van een veiligheidslijn

Wanneer mag je een veiligheidslijn niet meer gebruiken?

Allereerst, een veiligheidslijn moet worden gecontroleerd voor elk gebruik. (Kleine) beschadigingen of andere vervormingen kunnen van grote invloed zijn op de veiligheid van een vang- of positioneringslijn. Daarom is het zeer belangrijk dat deze voorafgaand aan het gebruik worden opgemerkt.

Wat zijn indicatoren van een onveilige vang- of positioneringslijn? Hieronder zullen we wat voorbeelden geven, daarnaast hebben we een document dat u kunt downloaden waarop een checklist staat die u kunt gebruiken voor het controleren van de vanglijn.

Een geactiveerde of beschadigde valdemper

Wanneer er een val optreedt zal de valdemper worden geactiveerd. Een valdemper bestaat uit band (webbing) dat aan elkaar is gestikt. Wanneer er een minimale kracht van 3 kN (omgerekend 306 kilogram force) vrijkomt op de band, zullen de stiksels scheuren en de band uitvouwen. Het scheuren en uitvouwen dempt de vrijgekomen kracht op het lichaam van de gebruiker.

Het is dan ook logisch dat een vanglijn na een val moet worden vervangen. Maar langdurig en intensief gebruik kan ook zorgen voor dergelijke schade. In sommige gevallen kan het zijn dat de valdemper reeds (deels) is geactiveerd. Bij constatering of twijfel moet de vanglijn gelijk worden gecontroleerd door een gecertificeerd persoon* en moet er worden gekeken of de vanglijn nog gebruikt mag worden.

* Fabrikanten bieden vaak trainingen aan om medewerkers van verkopende partijen op te leiden in het inspecteren, keuren en repareren van hun producten. Deze medewerkers zijn uitsluitend bevoegd tot het repareren van producten en uitschrijven van een certificaat en/of inspectierapport. Ga nooit zelf (ongetraind) aan de slag met reparaties aan uw veiligheidsmateriaal!

Snij- en schaafplekken

Andere gemakkelijk te herkennen factoren die de veiligheid van een bepaald type lijn in het geding kunnen brengen zijn snij- en/of schaafplekken. Een voorbeeld hiervan is als een veiligheidslijn wordt gebruikt in de bouw. Hier is de kans is groot dat de lijn langs een scherpe rand schuurt en zo beschadigd raakt. In het geval dat een gebruiker valt met een dusdanig beschadigde veiligheidslijn kan de lijn scheuren met alle gevolgen van dien.

Scherpe randen zijn zeker een bedreiging voor de functionaliteit van vang- en positioneringslijnen. Vooral als de lijn met enige kracht langs een scherpe rand schuurt. Voor gevallen waar dit onoverkoombaar is zijn er speciale veiligheidslijnen met een beschermende laag tegen scherpe randen.

Schade aan de hardware

Veiligheidslijnen werken altijd samen met diverse hardware/toebehoren, zoals bijvoorbeeld veiligheidshaken.

De weersomstandigheden in combinatie met intensief gebruik kunnen grote invloed hebben op de functionaliteit en sterkte van veiligheidshaken. Het is daarom belangrijk dat onder andere het sluitingsmechanisme van de haken wordt gecontroleerd voordat deze in gebruik worden genomen.

Andere herkenningspunten die er op wijzen dat hardware vervangen moet worden zijn tekenen zoals vervormingen, (ernstige) vervuiling of roestvorming.

Wat te doen als je twijfelt aan de veiligheid van een lijn?

Wanneer je een van bovenstaande punten tegenkomt of vermoedt dat het de vang- of positioneringslijn de veiligheid van een gebruiker niet kan garanderen, moet deze gelijk uit gebruik worden genomen. Hiermee wordt voorkomen dat eventuele gebruikers een gevaar lopen.

Een gecertificeerd/getraind persoon moet de veiligheidslijn inspecteren/keuren en beslissen of deze nog te gebruiken is of dat het vervangen moet worden.

Download onze gratis checklist

Ook voor dit product hebben wij voor uw gemak een inspectie poster gemaakt. Hierop staan de (algemene) richtlijnen uitgestippeld voor het controleren van een veiligheidslijn voor gebruik. Inclusief een aantal visuele voorbeelden van de factoren waaraan je beschadigingen kunt herkennen. Met deze poster/checklust maakt u gebruikers alert op het belang van een materiaalcheck voor dat ze een product in gebruik nemen.