Waarom een RI&E voor werken op hoogte verplicht is

Vallen van hoogte staan al jarenlang bovenaan in diverse lijsten met ernstige ongevallen op de werkvloer. In 2019 waren er 4.000 geregistreerde vallen van hoogte waarbij werknemers vier of meer dagen verzuimde. In de bouw in 2020 waren 60% van alle dodelijke ongevallen terug te leiden naar een val van hoogte.

Het is dan ook van cruciaal belang voor elke werkgever om de risico’s van werken op hoogte te minimaliseren. Een wettelijke verplichting om gezondheids- en veiligheidsrisico’s vast te leggen én te evalueren is een RI&E, oftewel risico-inventarisatie en –evaluatie. Een RI&E is een verplichte maatregel waar elke werkgever mee te maken krijgt, opgelegd door de Arbowet en de Inspectie SZW.

Wat is een RI&E exact?
Sinds 1994 is een RI&E een verplicht aspect voor elke werkgever. Een RI&E is een schriftelijk plan, waarin je als bedrijf vast legt welke gezondheids- en veiligheidsrisico’s de werkzaamheden in uw bedrijf met zich meebrengen (Bron: Inspectie SZW).

Een belangrijk onderdeel van een RI&E is een uitgebreide risico-evaluatie, een plan van aanpak dat de maatregelen beschrijft die genomen worden om de veiligheid van werknemers te waarborgen. Een RI&E is een wettelijke verplichting en het niet hebben van een RI&E kan leiden tot aanzienlijke boetes en het stilleggen van de werkzaamheden.

Een RI&E moet dus altijd ten grondslag liggen aan het werk, zeker als werkzaamheden de nodige veiligheidsrisico’s met zich mee brengen. Werken op hoogte is zo’n situatie met een hoger veiligheidsrisico. De specifieke omstandigheden voor werken op hoogte moeten in acht genomen worden.

De risico’s van werken op hoogte en het opstellen van een RI&E

In het geval van werken op hoogte zijn de risico’s op ernstige ongevallen door een val aanwezig. Het is dus van groot belang dat elke werkgever een RI&E voor werken op hoogte opstelt, inclusief een reddingsplan. In deze RI&E moet een omschrijving staan van de gevaarlijke situaties, en de aanwezige valbeveiligingssystemen en/of valbeveiligingsmaatregelen die genomen moeten worden om een veilige werkplek te creëren.

Collectief of individueel?
Om het risico van vallen te vermijden is het plaatsen van een hekwerk, oftewel het plaatsen van een collectieve oplossing die ervoor zorgt dat er veilig gewerkt kan worden op een dak, de veiligste optie. Is er geen mogelijkheid om valgevaar uit te sluiten met een collectieve oplossing, dan moet er gekeken worden naar persoonlijke valbeveiligingsoplossingen. De beschrijving van deze systemen is een belangrijk onderdeel van een RI&E voor werken op hoogte.

Hekwerk. Een voorbeeld van collectieve valbeveiliging.

Belangrijke vragen om te stellen voor een RI&E voor werken op hoogte

Een aantal belangrijke vraagstukken die bij het creëren van een RI&E aan bod komen;

• Welke activiteiten vinden er plaats die werknemers blootstellen aan valgevaar?
• Wordt er nagegaan of de beoogde werkzaamheden valbeveiliging noodzakelijk maken?
• Hoe vaak wordt er gebruik gemaakt van de valbeveiliging?
• Wordt er toezicht gehouden op veilig werken en wordt onverantwoordelijk gedrag gecorrigeerd?
• Is iedereen op de hoogte van het juiste gebruik van de valbeveiligingssystemen en worden er trainingen georganiseerd voor tijdelijke, nieuwe en bestaande werknemers?

Plan van aanpak; cruciaal onderdeel van een RI&E

Op het moment dat de veiligheidsrisico’s in kaart gebracht zijn en evaluatie heeft plaatsgevonden, is een plan van aanpak een verplichte volgende stap in een RI&E.

In dit plan van aanpak moet aangegeven worden binnen welke termijn concrete maatregelen genomen moeten worden. Deze maatregelen worden afgezet tegen de geïnventariseerde risico’s. Ook beschrijft het plan van aanpak de volgende maatregelen;

• Welke verbeteringen de werkgever gaat doorvoeren
• Welke van deze verbeteringen het belangrijkst zijn
• Wanneer deze verbeteringen afgerond moeten zijn
• Wie verantwoordelijk wordt gehouden voor deze uitvoering

Het is wettelijk verplicht dat dit plan van aanpak getoetst wordt door een gecertificeerde, aan het bedrijf gebonden, deskundige of door een gecertificeerde arbodienst.

Download de RI&E Vragenlijst

Om zelf een start met een RI&E te maken of om de huidige RI&E te toetsen voor werkzaamheden op hoogte, hebben we een vragenlijst opgesteld die gratis te downloaden is. Neem contact op met AllRisk als je nog verdere vragen hebt over de RI&E of het gebruik van de vragenlijst.