Stel veilig werken op hoogte voorop

Recent onderzoek van het CNV toont aan dat veel werknemers stellen dat er steeds meer onveilige situaties ontstaan op de werkvloer. De hoge werkdruk in veel sectoren speelt de veiligheid parten. De ondervraagden geven ook aan dat snelheid wordt verkozen boven veiligheid. Daarnaast blijkt uit het onderzoek dat de werkelijke ongevalscijfers hoger liggen dan de, toch al deprimerende, ongevalscijfers van de Inspectie SZW. Kortom, veiligheid op de werkvloer is in het geding en we hebben een omslag nodig in ons denken.

Veilig werken staat voorop

De veiligheid van medewerkers en collega’s zou nooit ter discussie mogen staan. Wettelijk gezien heeft iedereen recht op een veilige werkomgeving; om zonder letsel aan het einde van de dag naar huis te gaan. Bewustwording is een belangrijk aspect in het voorkomen van ernstige ongevallen. Zowel werkgevers als werknemers moeten zich bewust zijn van de gevaren op de werkvloer en de (onnodige) risico’s die zij lopen. Denk bijvoorbeeld aan dakdekkers die op een kantoorpand van twee verdiepingen hoog moeten werken, als zij langs de dakrand moeten werken bestaat het risico op een val van hoogte. Zitten er lichtkoepels of lichtstraten in het dak, dan bestaat het risico op een doorvalgevaar. Omdat het gebouw hoger is dan 2,5 meter, is in deze werksituaties valbeveiliging verplicht. Het niet installeren of niet gebruiken van valbeveiliging betekend onnodig risico lopen en is zelfs strafbaar.

Veilig werken is echter niet alleen een kwestie van het voor handen hebben en gebruiken van valbeveiliging. Veilig werken op hoogte valt of staat met de juiste training. Zonder kennis van de risico’s kunnen werknemers onwenselijk gedrag vertonen wat het risico op een ongeval verhoogt. Zo kunnen werknemers zonder kennis zich bijvoorbeeld aanhaken aan punten die daar niet geschikt voor zijn. Of ze stellen hun valharnas te strak, of te los, af.

Veiligheidscultuur

Naast training is ook de veiligheidscultuur van een bedrijf ontzettend belangrijk. Een bedrijf wat actief werkt aan veiligheid op hoogte zal minder ongevallen kennen dan een bedrijf wat snel werken voorop stelt. De kans op een ongeval wordt verhoogt op het moment dat snelheid verkozen wordt boven veiligheid, een situatie wat een bedrijf dus veel meer kan kosten.

Werkgevers die veilig werken vooropstellen ondervinden meer voordelen dan alleen minder ongevallen op de werkvloer. Bedrijven met een positieve veiligheidscultuur ervaren een hogere betrokkenheid van hun personeel, wat effect heeft op de productiviteit, kwaliteit en winstgevendheid. Plus, werknemers zijn minder snel geneigd een bedrijf te verlaten waar ze zich gewaardeerd, en veilig voelen.

Tips voor een positieve veiligheidscultuur

Het is belangrijk dat bedrijven actief streven naar een veilige werkomgeving, waarin al het betrokken personeel zich houdt aan de veiligheidsvoorschriften. Daarom hier een aantal tips om een positieve veiligheidscultuur te creëren, implementeren en handhaven.

1. Praktijkgerichte mentaliteit
   Ken en begrijp de risico’s waar werknemers dagelijks mee worden geconfronteerd. Een veiligheidskundige of HSE manager moet zich profileren naar andere werknemers en mensen die onder zijn/haar leiding staan.
2. Betrokkenheid van werknemers
   Werknemers willen gehoord worden door het management, zo ook op het gebied van veiligheid. Betrek medewerkers in het opstellen van het veiligheidsbeleid en moedig aan dat ze problemen aankaarten.Om veiligheid een topprioriteit te maken, is het goed om het onderwerp aan te snijden tijdens elke werkbijeenkomst, bijvoorbeeld bij het bespreken van de werkzaamheden aan het begin van de dag.
3. Dagelijkse evaluaties
   Dagelijkse werkbijeenkomsten kunnen ook leiden tot een verbetering van de veiligheidscultuur. Voordat het werk begint, kan er met het team een Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) worden uitgevoerd. Samen werk je een checklist van veiligheidsmaatregelen uit om te zien of alle benodigde valbeveiliging bij de hand is en de juiste maatregelen zijn genomen om valgevaar te voorkomen.Wilt u meer lezen over de LMRA en een gratis checklistsjabloon downloaden? Lees dan de gastblog van Gilles van Zweeden, voorzitter en algemeen manager bij het Nederlands Veiligheidsinstituut.
4. Train de trainer
   Het is belangrijk dat veiligheidsfunctionarissen op de hoogte blijven van alle voorschriften en materialen die nodig zijn om valgevaren, en andere gevaren in de werkplek, te voorkomen. Een principe dat bepaalde bedrijven met een positieve veiligheidscultuur in gebruik hebben genomen is het ‘train-de-trainer’ concept. Binnen dit concept wordt een aangesteld personeelslid, vaak de veiligheidsmanager, grondig opgeleid door een fabrikant of leverancier van bijvoorbeeld Persoonlijke Beschermingsmiddelen (PBM) om alle ins-en-outs van een bepaald product te leren. Met deze training kan hij of zij teruggaan naar hun bedrijf om een eigen trainingsprogramma te starten en de opgedane kennis door te geven aan collega’s.

Download poster

Veilig werken op hoogte blijft een actueel onderwerp. Bij AllRisk staan we dan ook altijd klaar om bedrijven te helpen met veilig werken op hoogte. Zo geven we training over het juiste gebruik van valbeveiliging, veiligheidsmaatregelen voor werken op hoogte etc. Voeren we risico-inventarisaties uit en verspreiden we actief kennis over valbeveiliging en manieren om veilig te werken op hoogte. Zoals bijvoorbeeld de poster met 4 tips voor een positieve veiligheidscultuur, die je kan downloaden via de onderstaande knop.