Hoe onderhoud je een veiligheidsharnas?

Hoe onderhoud je een veiligheidsharnas?

Een veiligheidsharnas, ook wel valgordel genoemd, is een belangrijk onderdeel van de Persoonlijke Beschermingsmiddelen (PBM) voor werken op hoogte. Het met zorg behandelen van een harnas is dan ook een vereiste. Anders dan de producten van alledag, kan het dragen van de juiste uitrusting bij het werken op hoogte het verschil betekenen tussen leven en dood. Wanneer een val optreedt, is het dan ook van cruciaal belang dat het harnas goed functioneert.

Gebruiksaanwijzing veiligheidsharnas
Verkeerd gebruik of gebrekkig onderhoud kan ernstige gevolgen voor de gebruiker hebben, zoals verwondingen of wellicht erger. In dit artikel geven we een kleine gebruiksaanwijzing voor het gebruik van een harnas, de controle voor gebruik en het onderhoud ervan voor een langere levensduur.

We hebben dit blog opgesplitst in vier secties:

  • Check voor gebruik
  • Opslag
  • Reiniging
  • Levensduur

Check voor gebruik
Alle vormen van PBM, dus ook voor valbeveiliging, dienen gecontroleerd te worden voor deze in gebruik genomen mag worden, zo ook het veiligheidsharnas. Het lijkt misschien overbodig voor sommigen, maar het zou een essentieel onderdeel van de dagelijkse routine moeten zijn. Een goede controle kan levens redden mocht er een val plaatsvinden! Volg voor deze controle te allen tijde de aanwijzingen van de fabrikant. Heb je niet genoeg kennis over het dragen en gebruiken van een veiligheidsharnas, vraag dan om hulp of training.

Hoe inspecteer je een harnas?
De controle voor gebruik is niets meer dan een visuele inspectie van het veiligheidsharnas.

  • Loop alle secties van de banden na op scheuren, inkepingen, vervormingen, verkleuringen, brandplekken en/of de aanwezigheid van chemische stoffen op het harnas (zoals vlekken of verhardingen).
  • Controleer alle aanhaakpunten, riemen en ringen op scheuren, roest of overmatige slijtage.
  • Controleer de markering op een (individueel) serienummer, een inspectiedatum en een productiedatum. Is de inspectiedatum meer dan een jaar geleden, dan heeft het harnas een nieuwe keuring nodig voordat het harnas gebruikt mag worden.
  • Controleer of gespen en riemen goed sluiten en geen tekenen van vervorming vertonen.

Voer deze inspectie uit bij goed licht. De gebruiksinspectie duurt minder dan een paar minuten, maar moet nooit overhaast worden uitgevoerd.

Waarom is de jaarlijkse keuring van een harnasgordel zo belangrijk?
PBM moeten ieder jaar verplicht geïnspecteerd worden, door iemand die deskundig en geautoriseerd is – vaak kan dit worden geregeld van de fabrikant uit. Het keuren van een harnas is wettelijk verplicht en om de mogelijkheid op het falen van het harnas tijdens gebruik uit te sluiten. Het uitvoeren van de inspectie wordt op het harnas geregistreerd door middel van een inspectielabel/sticker op het product en de door de inspecteur bijgevoegde registratiekaart.

Opslag
Nog te vaak worden valbeveiligingsmiddelen snel opgevouwen, in een tas gestopt en achterin een busje gegooid of in een overvolle locker geschoven na het werk. Erger nog, we zien ook vaak dat PBM overal op de werkvloer te vinden zijn; blootgesteld aan schadelijke elementen en rondslingerende apparatuur.

Waar bewaar je een harnas?
Berg een veiligheidsharnas op in een schone, goed geventileerde, stofvrije en droge ruimte, zo blijft het harnas sterk.

Hoe bewaar je een harnas?
Zorg ervoor dat het harnas hangt en controleer of er geen (scherpe) voorwerpen, elektrisch gereedschap of chemicaliën in aanraking met het harnas komen. Beschut het veiligheidsharnas tegen direct zonlicht en warmte bronnen. Blootstelling aan veel (UV) licht of warmte kan het materiaal aantasten. Zorg er ook voor dat niemand anders toegang heeft tot het persoonlijke harnas van een gebruiker. Bij gebruik door verschillende mensen bestaat het gevaar op aanpassen of beschadigen terwijl een ander hier niet bewust van is.

Reiniging
Net als werkkleding wordt ook een veiligheidsharnas vies wanneer het wordt gebruikt. Er zijn omgevingen die dit proces versnellen, zoals bijvoorbeeld met werken in besloten ruimtes of bij zware industrieën. Veiligheidsharnassen hebben onderhoud nodig om hun functionaliteit te kunnen garanderen.

Moet een veiligheidsharnas schoongemaakt worden?
Het korte antwoord is ja. Voornamelijk om substanties van het harnas te verwijderen die de banden kunnen aantasten. Daarnaast is een schoon harnas gemakkelijker te inspecteren.

Hoe vaak moet een veiligheidsharnas schoon gemaakt worden?
Regelmatig, alhoewel dit ook sterk af hangt van de werkomgeving en hoe vuil het harnas is na de werkzaamheden. Als het harnas te vuil is om een grondige (visuele) inspectie uit te voeren, dan is het zeker tijd om het harnas schoon te maken.

Hoe maak je een veiligheidsharnas schoon?
Online staan meerdere suggesties voor het wassen van een harnasgordel. Controleer voordat het harnas schoonmaakt wordt altijd of er reinigingsinstructies van de fabrikant beschikbaar zijn. Zijn deze niet beschikbaar dan kunnen de meeste harnassen schoon gemaakt worden met behulp van de onderstaande stappen.

  1. Gebruik een natte spons en verwijder al het oppervlakkige vuil. Gebruik hiervoor gewoon water.
  2. Knijp de spons uit en laat hem weken in een oplossing van milde zeep/mild reinigingsmiddel en water*.
  3. Reinig het harnas van boven naar beneden. Zorg ervoor dat het materiaal, de D-ringen, gespen en riemen allemaal schoon zijn.
  4. Droog het harnas af met een schone droge doek.
  5. Hang het veiligheidsharnas te drogen in een goed geventileerde ruimte, uit direct zonlicht en weg van warmte bronnen**.

* Gebruik nooit chloor, bleek- of schuurmiddel om je veiligheidsharnas mee schoon te maken.
** Gebruik nooit elektrisch of gas aangedreven gereedschap om eenharnas of PBM voor valbeveiliging mee te drogen.

Kan een veiligheidsharnas in de wasmachine?
Dat kan, maar machinaal wassen kan leiden tot verzachting van de banden en riemen, beschadiging van de vezels en vervaging van de markeringen. Dit allen vermindert de levensduur van een harnas. Als een wasmachine wordt gebruikt, zorg dan dat het harnas in een waszak wordt gestopt en gebruik de juiste temperatuur. AllRisk geeft echter de voorkeur aan de handwasmethode zoals hierboven omschreven. Wij raden af om veiligheidsharnassen te wassen in de wasmachine.

Kan ik een veiligheidsharnas in de droger?
Absoluut niet! Drogen in een wasdroger beschadigd de banden en vezels en tast de veiligheid van het harnas ernstig aan.

Levensduur
Net zoals elk stuk uitrusting of kleding, komt er een tijd dat een harnasgordel vervangen moet worden.

Geeft de wetgeving een vervaldatum aan voor PBM voor valbeveiliging?
Nee, de Nederlandse en Europese wetgeving stellen dat het aan de fabrikant is om de levensverwachting van hun producten in te stellen. Voor de meeste veiligheidsharnassen betekent dit een levensduur van 5 tot 10 jaar***, vanaf de datum van het eerste gebruik.

*** De levensduur van een harnas wordt beïnvloed door de frequentie van gebruik en de werkomstandigheden.

Hebben veiligheidsharnassen een houdbaarheidsdatum?
De meeste harnassen hebben geen een verplichte vervaldatum, maar dit verschilt van fabrikant tot fabrikant. Om de levensduur van een harnas te verlengen, hebben harnassen zorg, onderhoud en de juiste opslagomstandigheden nodig. Een defect in een harnas kan ernstige gevolgen hebben, daarom moet het harnas vóór elk gebruik geïnspecteerd worden door een bekwaam persoon. Eenmaal per jaar moet het harnas onderworpen worden aan een grondige inspectie door bijvoorbeeld de leverancier of fabrikant van het PBM.

Wat te doen met een valbeschermingsharnas dat betrokken is bij een valincident?
Neem het betrokken harnas onmiddellijk uit gebruik. Volgens de EN-regelgeving moet een deskundig en geautoriseerd persoon het harnas na een val controleren en schriftelijk bevestigen of het harnas in goede staat verkeert om opnieuw te gebruiken.

Moet een harnas worden geïnspecteerd naast de controle voorafgaand aan het gebruik?
Aangezien een veiligheidsharnas onderdeel is van een persoonlijke valbeveiligingsuitrusting, moet het jaarlijks door een deskundig en geautoriseerd persoon worden geïnspecteerd. Deze persoon is getraind en gecertificeerd voor het controleren, onderhouden en goedkeuren van PBM voor valbeveiliging. Over het algemeen kan een valgordel meer dan vijf jaar meegaan. Dit is afhankelijk van de schriftelijke verklaring van deze persoon, die kan verklaren dat een harnas in goede staat verkeert en klaar is om opnieuw te worden gebruikt. Dit kan gedaan worden middels een registratiekaart voor PBM.

Wanneer moet een veiligheidsharnas vervangen worden?
Dit hangt af van de functionaliteit, het type harnas en andere factoren. Je leest hier meer over in ons artikel “Wanneer moet je een veiligheidsharnas vervangen?”

Meer tips? Download deze gratis poster!

Wat wel en wat niet te doen met een veiligheidsharnas blijft een vaak besproken onderwerp. Om gebruikers van een harnas te helpen hebben we een harnas-onderhoud poster gemaakt. Download de poster en hang deze op een zichtbare plek op. Zo kunnen werknemers hun veiligheidsharnassen goed onderhouden.

Ons PBM-assortiment

Bekijk ons gehele assortiment Persoonlijke Beschermingsmiddelen voor valbeveiliging en ontdek wat er allemaal mogelijk is op het gebied van veilig werken op hoogte.

PBM

2 reacties. Plaats een nieuwe

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Dit is een verplicht veld
Dit is een verplicht veld
Geef een geldig e-mailadres op.